نگاهی به جلوه های آیرونی(irony) در اندیشه و اشعار پروین اعتصامی
Authors
abstract
آیرونی(irony) یکی از صناعات پیچیده است که به دلیل ماهیت پارادوکسیکال و لحن دوگانهاش مباحث فراوانی را به همراه داشته است. این اصطلاح که دارای سیر تحول تاریخی و تطور معنایی خاصی است، با ورود به ادبیات فارسی بر پیچیدگیهایش افزوده شد. زیرا از یک سو، فقدان اصطلاح معادلی که در زبان فارسی بتواند وسعت معنایی آن را پوشش دهد و از سوی دیگر، وجود دیدگاههای گوناگون در تعریف و تبیین آن از مشکلات عمده مترجمان و منتقدان است. از این رو برای آیرونی در زبان فارسی معادلهایی همچون طنز، تهکم، کنایه، طعنه و ... قرار دادهاند که متأسفانه هیچیک در بردارندۀ دامنۀ معنایی و مفهوم جامع آن نیست. با نگاهی دقیق به مجموعه تعاریفی که برای آیرونی ارائه شده است میتوان دریافت که آیرونی حاصل تضاد میان «بود» و «نمود» است یعنی تفاوت آنچه که هست و آنچه که نشان داده یا وانمود میشود. به همین دلیل برخی از صاحبنظران آیرونی را کلامی میدانند که معنی مخالفش از آن اراده شده باشد. در ایران یکی از شاعران بزرگی که روح آیرونی به خوبی در اشعارش نمایان است، پروین اعتصامی است. پروین در اشعارش که سرشار از نگاه حکمتآمیز به هستی و زندگی است، سلسلهای از تقابلها را مطرح میسازد که قوامدهندۀ نگاه آیرونیستی او به جهان است. زیرا، آیرونی شناسایی این حقیقت است که جهان ذاتاً متناقضنماست و صرفاً رویکردی دوگانه میتواند متناقضنما بودن آن را بنمایاند. براینپایه، میتوان گفت که یکی از دلایل ماندگاری اشعار پروین، حضور آیرونی در ژرفای اندیشه اوست. در شعر پروین تقابل و رویارویی موجوداتی از عوالم مختلف انسانی، جانوری، نباتی، جمادی و ... تبلور مییابد؛ تناقضهای بنیادینی که در واقع تقابلهای تغییرناپذیر جهان را خلقت مینمایانند، تقابلهای پرچالشی چون مرگ و حیات، جبر و اختیار، عقل و احساس، عینیت و ذهنیت و ... دغدغه اندیشه پروین میشود و در آن آیرونیست (شاعر) خود را در کنار بقیه بشر قرار میدهد و همانند آنان خود را یک قربانی آیرونی میبیند.
similar resources
نگاهی به جلوه‌های آیرونی(irony) در اندیشه و اشعار پروین اعتصامی
آیرونی(Irony) یکی از صناعات پیچیده است که به دلیل ماهیت پارادوکسیکال و لحن دوگانهاش مباحث فراوانی را به همراه داشته است. این اصطلاح که دارای سیر تحول تاریخی و تطور معنایی خاصی است، با ورود به ادبیات فارسی بر پیچیدگیهایش افزوده شد. زیرا از یک سو، فقدان اصطلاح معادلی که در زبان فارسی بتواند وسعت معنایی آن را پوشش دهد و از سوی دیگر، وجود دیدگاههای گوناگون در تعریف و تبیین آن از مشکلات عمده مترج...
full textجلوه های کلاسیسیسم در اشعار پروین اعتصامی
هیچ هنر کامل و جاودانه ای ، در پیدایش وظهور خود ، از مجموعه ی جریاناتی که در حوزه ی تاریخی آن هنر وجودداشته بی بهره نیست ، وشعر نیز ماننددیگر هنرها ، در کمال و اوج خود، بی نیاز از کوششهای گذشتگان نیست .با این که در هر دوره ای از تاریخ ادبیات یا در هر سبک ادبی، بسیاری از عناصر شعر دست خوش دگرگونی می شود ، اما در یک نگاه فراگیر وکلی باید گفت ادبیات، درکل یک زنجیره ی بسیار بلند با حلقه های وابسته ...
15 صفحه اولنابرابری های جنسیتی و طبقاتی در اندیشه ی پروین اعتصامی
پروین اعتصامی شاعری است که از دوران نوجوانی با بهره گیری هنرمندانه از نظم و ادبیات فارسی، به انتقاد از شرایط موجود و بیان کاستی های جامعه خویش می پردازد، دیوان اشعارش به عنوان تنها یادگار از او، سرشار از مناظره ها، تمثیل ها و کنایه ها با مضامین اجتماعی است. در این مقاله به بررسی جامعه شناختی نابرابری های اجتماعی و طبقاتی از نگاه پروین اعتصامی پرداخته و سعی در معرفی اجمالی دیدگاه او در این مورد ...
full textاندیشه فلسفی در شعر پروین اعتصامی
هدف این پژوهش پاسخ به این پرسش است که آیا در دیوان اشعار پروین اعتصامی تفکری فلسفی وجود دارد یا خیر و در صورت وجود، رگه های پررنگ آن کجا است. پروین یک فیلسوف نیست و دیوان او نیز یک کتاب فلسفه نیست، اما وجود عناصری مانند جهان شناسی، انسان شناسی، مباث قضا و قدر، و نقش اراده و اختیار آدمی، تفکرات فلسفی این شاعر را نشان می دهد و آشنایی او را با مباحث فلسفی تایید می کند. جهان شناسی پروین، مانند سایر...
full textبررسی یکی از اشعار پروین اعتصامی
در این مقاله با در نظر گرفتن نظریه‌های یاکوبسن، زبان‌شناس و یکی از صورتگرایان معروف، به بررسی شعر«مست و هشیار» پروین اعتصامی به عنوان نمونه‌ای ازشعر کلاسیک فارسی پرداخته شده است. با توجه به اینکه به عقیدة این منتقد و سایر صورتگرایان، متن ادبی قبل از هر چیز مجموعه‌ای از پدیده‌های ویژة زبانی است، شعر مورد نظر از لحاظ ویژگی‌های ساختاری و چه‌گونگی توازن موجود در شعر، ویژگی دستوری به‌ویژه در بررسی ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
زبان و ادب فارسیجلد ۶۶، شماره ۲۲۸، صفحات ۶۱-۹۶
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023